تحلیل محتوای مفهوم عفاف و حجاب در کتاب های داستانی کودکان رده ی سنی ب و ج در سال های 1370 و 1390

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب و سنجش میزان حضور آنها در کتاب های داستانی کودکان رده ی سنّی ب و ج در سال های 1370 و 1390 انجام شده است. روش‏شناسی: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کتاب های داستانی است که در سال های 1370 و 1390 برای کودکان رده ی سنّی ب و ج چاپ شده است. از تعداد 2110 عنوان کتاب مرتبط، 423 عنوان، به صورت تصادفی و با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب گردید که از این میان، 113 عنوان کتاب، مربوط به سال 1370 و 310 عنوان کتاب مربوط به سال 1390 می باشد. یافته‏ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بین نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب در کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 و 1390 تفاوت معناداری وجود ندارد، با این وجود در محتوای کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 به میزان 94/31% و در سال 1390 به میزان 86/31% به مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب اشاره شده است. به این ترتیب مشخص می شود که فراوانی نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب در محتوای کتاب های داستانی رده سنّی ب و ج در سال 1370 بیشتر از سال 1390 می باشد. از بین نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب، در هر دو سال مورد نظر، پیراهن به ترتیب با 7/30% در سال 1370 و 1/33% در سال 1390 بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. در میان نمادها و مفاهیم عدم رعایت عفاف و حجاب نیز زیور آلات با 7/13% در سال 1370 و موی نمایان با 6/15% در سال 1390 بیشترین فراوانی را داشته اند. اگرچه 74/32% از کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 و 8/35% از کتاب های مربوطه در سال 1390 را آثار ترجمه شده تشکیل می دهد، در محتوای آنها به میزان 6/60% در سال 1370 و 7/63% نیز در سال 1390 به نمادها و مفاهیم عدم رعایت عفاف و حجاب اشاره شده است. نتایج دیگر حاکی از آن است که بیشتر مفاهیم و نمادهای حجاب در سال 1370 مربوط به رده ی سنی ج با فراوانی 5/31% و در سال 1390 مربوط به رده ی سنّی ب با فراوانی 3/42% می باشد. نتیجه: یافته های پژوهش نشان می دهد که محتوای کتاب های داستانی کودکان رده ی سنّی ب و ج در سال های 1370 و 1390 به طور کافی به مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب نپرداخته اند و نیز به پوشش چادر به عنوان حجاب برتر در رتبه های بالا اشاره نشده است. از این رو لازم است نسبت به این ارزش در کتاب های داستانی کودکان توجّه بیشتری صورت گیرد.